Het laatste Yo! Opera Festival zit erop! Van 23 tot en met 26 november was Huis aan de Werf -en één avond de Utrechtse Stadsschouwburg- het domein van de jeugdopera. Héél tevreden en een klein beetje verdrietig kijken we terug op vier geweldige dagen. Verdrietig ja: omdat we stoppen. Omdat we niet nog een keer zo'n fraai festival zullen maken. Tevreden? Nou en of! Hieronder lees je waarom!

Het festivalprogramma kende slechts één grote zaal voorstelling: MonteverdISH gemaakt door de Amsterdamse breakdancegroep ISH van artistiek leider Marco Gerris in nauwe samenwerking met VocaalLab van Romain Bischoff. Een spetterende show en een rauwe aanklacht tegen macht en machtsmisbruik tegelijkertijd. MonteverdISH opende het Yo! Opera Festival 2011 met een volle zaal met jongeren die meegevoerd werden door de betoverende zang, flitsende bewegingen en dreunende dubstep van dit bijzondere huwelijk tussen opera, hiphop en breakdance.

In Huis aan de Werf stonden twee voorstellingen in de Grote Zaal. Daarvan was er één eveneens gemaakt door VocaalLab in samenwerking met de leerlingen van het Oosterlicht College uit Nieuwegein. Change your World is de titel van deze uiterst geconcentreerde, sfeervolle voorstelling waarin actuele thema's als de Occupy beweging de hoofdrol vervulden. Schitterende, ingetogen scenes wisselen af met korte, explosieve erupties, bij elkaar gebracht door de zinderende energie van 25 jongeren.
De andere 'grote' voorstelling in ons festivalcentrum was Smells like Tahrir spirit, een productie van Het Lab, Theatergroep Dox en Yo! Opera. Hier was een ander actueel thema aan het woord: regisseur Joost van Hezik putte alle teksten van de voorstelling uit een dialoog tussen Nederlandse en Egyptische jongeren over de Egyptische revolutie van dit voorjaar. Tahrir schotelde de bezoekende schoolklassen een ononoverkomelijk dilemma voor: kun je in je eentje de situatie in je land veranderen? Met muziek, dans, spel en tekst (en een hele hoop stoelen) worden in Smells like Tahrir spirit de drijfveren van persoonlijke keuzes die mensen maken, blootgelegd. 'Misschien ben je alleen - misschien wordt het iets groots'.

De rest van de voorstellingen waren klein, kort en kernachtig. Slechts 15 minuten kregen de makers van de Short Operas om 'hun ding' te doen. En wat voor 'ding'! Een ongekende veelzijdigheid kenmerkte de reeks van Short Operas, allemaal rondom het thema van 'de jonge held' of 'revolutie'. Bruisende, gepassioneerde en actuele voorstellingen waarin de stem steeds een hoofdrol vervult. Het onheilspellende schreeuwgeluid van protestdemonstraties bij Sound of Protest, de adem in Heroïne, de weifelende stemmen van leerlingen van de Internationale Schakelklas, de diepgebronsde bariton van Jan Polak die het schoolfeest van STURM in het licht van een vreemde droom plaatst. Overal was de stem en de noodzaak om deze te gebruiken voel- en hoorbaar. In alle veelzijdigheid werd hier duidelijk dat zingen van belang is: dat je stem van belang is. Als manier om je protest te laten horen (Talking 'bout a revolution), als virtuoos instrument om beroemd te worden (King of the Universe), als te koesteren kleinood (Heroïne), als manier om met de rest van de wereld te communiceren (Trekhaak Gezocht! en Mezrab) of als uitdrukking van onuitspreekbare eenzaamheid (A Chair on two legs).

En dan heb ik niet eens over de geweldige installaties van de nooTcentrale en de hallucinerende praattafel N2O, de prachtige video-omgeving in Huis aan de Werf, de 'portee' van het festival (de falende componist in De Tweede Mijl) of Veldwerk van Susies Haarlok dat teksten van jongeren omzet in knallende popsongs met de output van een profbokser.
Met twee geweldige feesten, het presenteren van het allerlaatste Yo! Opera project De Klaptafel én -last but not least- de uitreiking van de Cultuurprijs van de Gemeente Utrecht aan artistiek directeur Anthony Heidweiller, is Yo! Opera opgehouden te bestaan. Met een knal, niet als een nachtkaars...